” عقرب ها شکارچیان ماهری هستند که خودشان نیز بخشی از زنجیره غذایی شکارچیان دیگر را تشکیل می دهند. بنابراین دشمنان طبیعی عقرب ها می توانند آن ها را شکار کنند، اما این کار اصلا آسان نیست. در واقع این گروه از عنکبوتیان مکانیزم دفاعی منحصر بفردی دارند که آن ها را به طعمه هایی جان سخت و بعضاً خطرناک، برای شکارچیان عقرب ها تبدیل می کند. “
عقرب ها چگونه از خود دفاع می کنند؟
عقرب ها سیستم های دفاعی مختلفی دارند.
هر یک از این روش ها در شرایط متفاوت به آن ها کمک می کند از خود دفاع کنند! در این مقاله برخی از مهمترین روش‌های دفاعی عقرب ها را مورد بررسی قرار داده ایم.
اسکلت سخت و سیستم هشدار دهنده
عقرب ها دارای یک اسکلت خارجی بسیار ضخیم از جنس کیتین هستند! این اسکلت مقاوم از عقرب ها در برابر جانورانی در همان حد و اندازه، محافظت می کند.
سراسر این زره طبیعی سخت، پوشیده از موهایی است که اگرچه مستقیماً یک مکانیزم دفاعی محسوب نمی شود، اما به عقرب ها کمک می کند خطراتی را که در حال نزدیک شدن به آن ها هستند به سرعت درک کرده و بگریزند.
این موها مجهز به حسگرهایی هستند که ارتعاشات زمین را پردازش می کند! درنتیجه پیش از نزدیک شدن خطر، به عقرب فرصت پنهان شدن یا آمادگی برای حمله را می دهد.
نوروتوکسین های موجود در زهر عقرب، به سیستم عصبی را مختل می کنند.
بخش های مختلف بدن
بدن عقرب ها از قسمت های مختلفی تشکیل شده است.
اصلی ترین این بخش ها، سفالوتوراکس یا سر و مزوزوم یا بخش شکمی می باشد.۲هر یک از این دو بخش اندام هایی دارد که برای محافظت از آن ها طراحی شده اند. آرواره های واقع در جلوی بخش دهان و پدیپالپ های انبر شکل واقع در دو طرف بخش جلویی بدن عقرب، عملکردی شبیه دست های ما دارند.
پدیپالپ ها:
عقرب ها برای گرفتن موارد مختلف، برای قطعه قطعه کردن بدن طعمه و حتی برای دفع دشمنان از پدیپالپ هایشان کمک می گیرند. این اندام بخش مهمی از روش های دفاعی عقرب ها را تشکیل می دهد. عقرب ها از پدیپالپهایشان برای آسیب زدن یا ثابت و بی حرکت نگه داشتن بدن دشمنان استفاده می کنند. در برخی موارد و بسته به نوع دشمن، ممکن است پدیپالپ ها به تنهایی برای از بین بردن دشمنان کفایت کند. به عنوان مثال در شکار حشرات کوچک و ظریف، چند ضربه پدیپالپ به راحتی کارساز است.
نیش عقرب:
همانطور که اشاره شد، گاهی اوقات استفاده از پدی پالپ ها به اندازه کافی برای ترساندن جانور مهاجم، کافی است؛ اما در برخی موارد، نیاز است از سلاح قدرتمندتری استفاده شود. در واقع در شرایط بحرانی، عقرب ها به روش دفاعی مؤثرتری نیاز پیدا می کنند. سلاح مرگبار عقرب ها چیزی نیست جز زهر کشنده واقع در متازوم آن ها. متازوم دم درازی است که در انتهای آن اندام نیش زنی واقع شده است. اندام نیش زنی یا همان نیش عقرب، به بخش پیازی شکلی به نام تلسون وصل شده. تلسون وظیفه ترشح، ذخیره و آزادسازی زهر کشنده عقرب را به عهده دارد.
زهر:
زهر عقرب ها از پروتئین های مختلفی تشکیل شده و اغلب از انواع نوروتوکسین ها است.
به این معنی که این زهر بر فعالیت نورون‌ها که واحد های سازنده سیستم عصبی هستند اثر می گذارد.
ترکیبات موجود در زهر هر عقرب تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد بنابراین عوارض ناشی از عقرب گزیدگی مربوط به تمام گونه های عقرب، مشابه و یکسان نیست. همچنین عوارض ناشی از عقرب گزیدگی عقرب هایی از یک گونه هم، لزوماً مشابه نیست زیرا عقرب ها در برخی شرایط فقط واکنش هایی را بروز می دهند تا به ظاهر به دشمن خود نیش بزنند، اما در نهایت هیچ زهری تزریق نمی کنند. به این روش دفاعی عجیب عقرب ها، اصطلاحا نیش خشک می گویند و این اقدام سبب ترس و فرار دشمنان می شود.
عملکردهای دفاعی عجیب حیوانات:
در قلمرو حیوانات، رنگ ها مفهوم های متفاوتی دارند. به عنوان مثال، بعضی از موجودات دارای رنگ های هستند که مانع از نزدیک شدن شکارچیان به آن ها می شود. این مکانیسم را آپوزماتیسم می نامند. این یک رفتار مشابه رفتاری است، که در آن بعضی از حیوانات وقتی احساس خطر می کنند بروز می کند. این جانوران که عموماً روش های دفاعی خاصی ندارند در هنگام احساس خطر الگویی از رفتارهای تهدید کننده اغراق آمیزی نشان می دهند تا دشمنان شان بترسند، دور شوند و یا فرار کنند.
رنگ قرمز در طبیعت به این معنی است که باید بگریزید!
مکانیسم دفاعی مرتبط با رنگ عقرب ها:
آپوزاتیسم، در برخی از انواع گونه هاب عقرب نیز دیده می شود. این مکانیسم دفاعی دشمنانی را که برای شکار عقرب ها به آن ها حمله می کنند، می ترساند. در اکثر اوقات، رنگ های درخشانی مانند سایه های قرمز، زرد یا نارنجی، در قلمرو حیوانات از اهمیت خاصی برخوردار هستند و این مفهوم را به جانوران القا می کنند که باید سریعاً از آنجا دور شوند. این طیف های رنگی تا حد زیادی با شدت خطرناک بودن عقرب ها مطابقت دارد. به عنوان مثال عقرب های زرد و قرمز، از جمله خطرناکترین جانوران کره زمین هستند و در مقابل عقرب های تیره تر وجود دارند که زهرشان در مقایسه با عقرب های با رنگ زرد و قرمز، کم خطرتر است.
دفاع از طریق نمایش رفتارهای تهدیدآمیز:
یکی دیگر از روش های دفاعی عقرب ها بروز رفتار غیر واقعی یا اغراق آمیزی است که تنها برای ترساندن و فراری دادن مهاجمین مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان نمونه ای از این رفتارها، عقرب ها با به هم زدن پدیپالپ های خود صداهایی ایجاد می کنند، چنگال خود را باز کرده و به حالت تهدید آمیزی به حریف نشان می دهند تا او را به چالش بکشند. همچنین دم خود را بالا می برند و نیش را به سمت هدف هدایت می کنند. عقرب ها برای نشان دادن امنیت و قدرت، همه این حرکات را به طور مداوم و تکرار شونده ای بروز می دهند. چنین حرکاتی مطمئناً برای ترساندن برخی از دشمنان عقرب‌ها که حاضر نیستند انرژی خود را صرف چیزی کنند که ممکن است برای آن ها خطر آفرین باشد، کفایت می کند.
باورهای غلط درباره روش های دفاعی عقرب ها:
” براساس یک باور رایج، عقربی که در دام آتش بیفتد و هیچ شانسی برای فرار نداشته باشد، خودکشی می کند. “
یک افسانه معروف که در رابطه با روش های دفاعی عقرب ها وجود دارد، در مورد رابطه این جانور با آتش است. بر طبق این باور، هنگامی که یک عقرب در محاصره آتش قرار می گیرد و هیچ شانسی برای فرار ندارد، با تزریق زهر خودش را می کشد. بررسی هایی که برای اثبات این قضیه انجام شده نشان می‌دهند که این موضوع هرچند کاملاً غلط نیست، اما تفسیر نادرستی دارد! چیزی که در اصل اتفاق می افتد به دلیل ویژگی های خاص آناتومیکی عقرب ها است.
آناتومی عقرب‌ها با سایر جانورانی که قادر به تنظیم دمای بدنشان هستند تفاوت های اساسی دارد. در واقع آن ها نمی توانند دمای بدن شان را تنظیم کنند. دمای بدن عقرب هنگامی که این جانور با آتش احاطه می شود به شدت افزایش می یابد. این افزایش دما سرعت حرکت های عقرب را افزایش می دهد، و چنین شرایطی موجب اسپاسم و انقباضات غیر ارادی در ماهیچه های دم عقرب می شود. به گونه ای که به نظر می رسد عقرب قصد دارد خودش را نیش بزند و خودکشی کند. نکته دیگری که احتمال خودکشی عقرب ها را رد می کند این است که همه عقرب ها نسب به زهر خود مصونیت دارند در نتیجه آن ها هرگز نمی توانند با تزریق زهر به خودشان دست به خودکشی بزنند.
با سم عقرب اسکورپیانکیلر، روش های دفاعی خود در برابر عقرب‌ها را تقویت کنید.
