” عقرب ها بندپایانی با ویژگی های منحصربفرد هستند و توسط این ویژگی ها از سایر اعضای طبقه بندی شده خانواده بندپایان، نظیر عنکبوت ها و کنه ها متمایز می شوند. این موجودات شگفت انگیز باستانی با برخورداری از ویژگی های خاص، توانسته اند طی میلیون ها سال به زندگی خود بر روی کره زمین ادامه دهند. قابلیت تنظیم متابولیسم، پوسته سخت و مقاوم، قدرت استتار و زهر کشنده، همگی، عقرب ها را به استادان حفظ بقاء در شرایط سخت بدل کرده اند. “
بخش های اصلی بدن عقرب ها:
بدن عقرب ها اسکلت خارجی از جنس کیتین که نوعی پلی ساکارید مقاوم و سخت است، دارد. تمام بخش های این اسکلت کیتینی، توسط مو پوشانده شده و دارای دو قسمت است که به هر یک از آن ها تاگماتا نیز گفته می شود. بخش های اصلی بدن عقرب عبارتند از: بخش سر که سفالوتوراکس یا پروزوما نامیده می شود و بخش شکمی، که اوپیستوزوما نام دارد. این دو بخش، به علاوه زائده های دهانی، یک جفت انبرک یا پدیپالپ ها، هشت پا، دم یا متازوما که جایگاه زهر (تلسون) و اندام نیش زنی در آن قرار دارد، قطعاتی هستند که آناتومی بدن عقرب ها را تشکیل می دهند. هر انبرک دارای یک چنگال ثابت و یک چنگال متحرک است.
“بدن عقرب ها دارای دو قسمت یا تاگماتا اصلی است: سر و شکم.”
بخش های تشکیل دهنده دم:
متازوما یا دم، دارای پنج بخش است و تلسون جایگاه سم است. تلسون یک ارگان شبیه به وزیکول یا کیسه کوچک است که غده های ترشح کننده زهر در آن قرار دارند. هنگام نیش زدن، زهر عقرب از طریق اندام نیش زنی به بدن قربانی منتقل می شود.
اندازه:
عقرب ها از نظر اندازه، بسیار متنوع هستند. در حالی که برخی از آن ها حدود ۱.۲ سانتیمتر طول دارند، برخی دیگر می توانند تا ۲۰ سانتیمتر رشد کنند. به عنوان مثالی از این عقرب های بزرگ که در طبیعت یافت می شوند، می توان عقرب امپراطور را نام برد. به همین ترتیب، عرض بدن عقرب ها نیز با توجه به گونه این موجودات به شدت متغیر است. بدن برخی عقرب ها باریک و کشیده است در حالی که برخی دیگر، کوتاه و پهن به نظر می رسند. در این میان، گونه عقرب آسیایی Euscorpiops montanus، دارای ابعادی است که تا حدودی بی تناسب به نظر می رسد؛ زیرا اندازه انبرک های این عقرب ها در مقایسه با طول دم آن ها، بسیار بزرگ است.
حواس عقرب:
عقرب ها چندین چشم دارند که یک جفت از آن ها در بالای پروزوما (prosoma) واقع شده است. درعین حال، بین ۲ تا ۵ جفت چشم اضافی، در دو طرف بخش جلویی پروزوما قرار می گیرد. علی رغم داشتن چشم های متعدد، عقرب ها بینایی خوبی ندارند و نسبت به نور بسیار حساس هستند. چشم عقرب ها فقط می تواند روشنی و تاریکی را تشخیص دهد و شاید حرکات را نیز تا حدودی ببیند. اما اعتقاد بر این است که چشم های عقرب ها اندام هایی غیر ضروری و بلا استفاده هستند. در مقابل، حس بویایی عقرب به خوبی توسعه یافته است. عقرب ها با استفاده از بویایی، به راحتی می توانند طعمه خود را شناسایی کرده و خطرات را تشخیص دهند. به علاوه حس بویایی به عقرب ها کمک می کند در فصل جفتگیری، نرها را از ماده ها تشخیص دهند.
نحوه رشد عقرب ها:
عقرب ها قبل اینکه به بلوغ کامل برسند، چندین پوست اندازی را پشت سر می گذارند.
این روند در مقایسه با پوست اندازی سایر بندپایان، بسیار کندتر اتفاق می افتد.
پاها:
هر یک از هشت پاهای عقرب، خود دارای بخش های مختلفی می باشند. از پایین به بالا، به شرح زیر است:
- apotele که دارای یک جفت ناخن و انگشت بسیار ظریف است.
- ساق پا
- basitarsus
- استخوان درشت نی
- زانو
- استخوان ران
- بند دوم پا
- بند اول پای عقرب
انبرک ها:
انبرک ها به ترتیب از بخش هایی که در ادامه آورده شده، تشکیل یافته اند.
- بند اول
- بند دوم
- استخوان ران
- استخوان زانو
- درشت نی
- ساق پا
مشخصات رنگی عقرب:
عقرب ها جانورانی با طیف رنگی گسترده هستند. این موجودات اغلب در رنگ های زرد، قرمز، سیاه، آبی، سبز و یا خاکستری به چشم می خورند. با استفاده از این رنگ ها، عقرب ها می توانند به شیوه ای کارآمد در زیستگاه شان استتار کنند. که این امر عقرب ها را به شکارچیان بی نظیر بدل می کند. برخی از انواع عقرب ها در پا و بدن شان، الگوها و نقش های رنگی متفاوتی دارند. به عنوان مثال، وجود خطوط افقی در پا و بدن عقرب ها یکی از رایجترین الگوهای رنگی در این جانوران است. این در حالی است که برخی دیگر از عقرب ها دارای رنگ یکپارچه هستند.
درخشش بدن عقرب:
عقرب ها با نور فرابنفش در شب قابل تشخیص و شناسایی هستند. تحت تابش امواج فرابنفش، آن ها به رنگ سبز – آبی درخشان به نظر می رسند. عقرب ها مشابه موادی که دارای تشعشعات هستند، در تاریکی زیر نور فرابنفش می درخشد. واکنش در برابر نور فرابنفش، به دلیل وجود مخلوطی از قندها و موم های پیچیده موجود در کوتیکول اسکلت عقرب ها ایجاد می شود. در عین حال، وجود این مواد در کوتیکول عقرب ها باعث نفوذ ناپذیر شدن بدن آن ها می شود. بتاکاربولین، عاملی است که درخشندگی خاص عقرب ها را بوجود می آورد. خاصیت فلورسانس عقرب مزیت بزرگی برای انسان ها به شمار می رود زیرا به ما امکان می دهد عقرب ها را حتی در تاریکی به راحتی بیابیم.
علت خاصیت فلئورسنت عقرب ها چیست؟
هنوز هیچ توضیح قطعی در مورد اینکه دلیل درخشش عقرب ها یا اینکه چه هدفی باعث ایجاد این خاصیت فلورسانس در آن ها شده است، وجود ندارد. اما دانشمندان چندین فرضیه برای این اتفاق ارائه داده اند. به عنوان مثال، برخی تصور می کنند که این روشنایی برای جذب طعمه است، و یا به عنوان روشی دفاعی برای ترساندن شکارچیان و منصرف کردن آن ها از شکار عقرب ها، مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین گروهی اعتقاد دارند این خاصیت به عنوان روشی تشخیصی بین عقرب ها، همچنین برای پیدا کردن مکان های مخفی تاریک به کار گرفته می شود. یک نظریه عجیب تر نیز وجود دارد که خاصیت فلورسانس عقرب ها را، مکانیسم پاسخگویی به نور ماه، در نظر می گیرد. عده ای دیگر از دانشمندان بر این باورند که که عقرب ها، ماده فلورسانس تولید نمی کنند و این درخشش به طور طبیعی در آن ها اتفاق می افتد.
زهر عقرب:
زهر عقرب ترکیبی از پروتئین ها است. مقدار ترشح این ماده توسط عقرب قابل کنترل و در موارد مختلف، متغیر است. عقرب مقدار زیادی از زهر خود را برای دفاع در برابر دشمنان خطرناک مورد استفاده قرار می دهد. با این حال گاهی برای فراری دادن دشمنان خود، نیش زدن بدون تزریق زهر را به کار می برد که با عنوان نیش خشک شناخته می شود.
سم قدرتمند کشنده عقرب اسکورپیان کیلر، بهترین راه خلاصی از شر عقرب ها و خطرات احتمالی ناشی از این بندپایان مخوف است.
